Babalık Davası Nedir ve Nasıl Açılır? 2025

Babalık Davası ve Soy Bağının Tespiti
Babalık davası, evlilik dışında veya boşanmadan sonraki 300 gün içinde doğan çocuğun biyolojik babasının tespit edilmesi amacıyla açılan bir davadır. Bu dava, hem çocuk hem de anne tarafından başlatılabilir. Anne, bu davayı hamile iken veya çocuğun doğumundan sonra açma hakkına sahiptir. Eğer biyolojik baba hayatta değilse, mirasçılarına karşı da dava açılabilir.

Dava Süreci
Babalık davası, ilgili mercilere (Cumhuriyet savcısı ve Hazine) ihbar edilerek başlatılır. Gerekli durumlarda bir kayyım atanabilir. Bu süreçte, davanızı daha önce birçok babalık davası sonuçlandırmış bir avukat ile takip etmeniz oldukça faydalı olacaktır.

Türk Medeni Kanunu’ndaki Düzenleme
Bu dava, çocuğun soy bağının resmi olarak belirlenmesini sağlar. Türk Medeni Kanunu’nun 301. maddesi, babalık davasının tanımını yapar ve bu davanın evlilik dışında doğan bir çocuğun veya annenin başlatabileceği bir hukuki süreç olduğunu belirtir. Babalık davası, çocuk ile biyolojik baba arasındaki soy bağının resmi olarak tespit edilmesini sağlar.
Babalık davası, çocuğun kimliğinin ve haklarının belirlenmesi açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle, süreç boyunca hukuki destek almak, davanın sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için önemlidir.

Evlilik Dışı Çocuğun Babalık Davası
Evlilik dışında doğan çocukların babasının kim olduğunu resmi olarak belirlemek amacıyla babalık davası açılır. Bu dava, çocuğun soy bağını yasal olarak tespit etme sürecini başlatır ve çocuğun haklarını koruma amacını taşır.

Davanın Önemi

• Çocuğun Hakları: Babalık davası, çocuğun yasal statüsünü belirleyerek, ona ait hakların güvence altına alınmasını sağlar.
• Biyolojik Baba: Bu dava, biyolojik babanın da yasal olarak tanınmasını ve çocuğa karşı sorumluluklarını yerine getirmesini sağlar.

Süreç
Babalık davası, çocuğun annesi veya çocuğun kendisi tarafından açılabilir. Dava, ilgili mercilere başvurularak başlatılır ve gerekli durumlarda bir kayyım atanabilir.

Sonuç
Evlilik dışı doğan çocuklar için babalık davası, hem çocuğun hem de biyolojik babanın haklarının korunması açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle, hukuki süreçlerin doğru bir şekilde yürütülmesi için uzman bir avukattan destek almak önemlidir.

Evlilik Dışı Doğan Çocuklarda Soybağı Kurulması

Evlilik dışında dünyaya gelen çocukların soybağı, genellikle babalık karinesi dışında kurulur. Türk Medeni Kanunu'na göre, bir çocuk boşanma tarihinden itibaren 300 gün içinde doğmuşsa, hukuken eski eşin çocuğu sayılır ve bu durumda soybağı eski eşle kurulmuş olur.

Ancak, çocuk evlilik dışında doğmuşsa ve babalık karinesi uygulanamıyorsa, çocuğun biyolojik babası ile arasında soybağı kurulabilmesi için iki yol bulunmaktadır:

Tanıma Beyanı:
Biyolojik baba, çocuğunu resmi olarak tanımak istiyorsa noter, nüfus müdürlüğü veya mahkeme huzurunda tanıma beyanında bulunmalıdır. Bu beyan sayesinde çocuk baba hanesine kaydedilir ve aralarındaki soybağı resmiyet kazanır. Tanıma işlemi, çocuğun babadan kaynaklanan nafaka, miras gibi haklarını elde etmesini sağlar.

Babalık Davası:
Baba tarafından tanınmayan çocuk için soybağı ancak babalık davası ile kurulabilir. Bu dava, çocuğun biyolojik babasına karşı açılır. Eğer baba vefat etmişse, dava babanın mirasçılarına yöneltilebilir. Mahkeme süreci sonunda babalık tespit edilirse, resmi soybağı da kurulmuş olur.

Babalık Davası Açma Hakkı Kimlere Aittir?

Babalık davası açma hakkı sadece anneye ve çocuğa aittir. Bu kişiler davayı birlikte ya da ayrı ayrı açabilirler.

Anne, kendi adına doğrudan dava açabilir.

Çocuk, ergin olduktan sonra bu davayı açabilir. Ancak çocuk ergin değilse, onun adına dava açma yetkisi anneye veya atanacak bir kayyıma aittir.

Annenin açtığı davanın reddedilmesi, çocuğun ileride bu davayı açma hakkını ortadan kaldırmaz.

Babalık Davasında Süreler

Babalık davaları, zamanaşımı değil, hak düşürücü süreye tabidir. Bu nedenle davayı açacak kişinin kim olduğuna göre süreler değişir:

Anne, doğumdan itibaren bir yıl içinde babalık davası açmalıdır.

Çocuk, ergin olduktan sonra bir yıl içinde kendi adına dava açabilir.

Bu sürelerin geçmesi halinde dava açma hakkı kaybedilir. Bu nedenle babalık davası süreci dikkatle ve zamanında yürütülmelidir.

Babalık Davası Açma Süreci
Babalık davası süreci, yetkili ve görevli mahkemenin belirlenmesiyle başlar. Türk Medeni Kanunu’nun 283. maddesine göre, soybağına ilişkin davalar, taraflardan birinin dava tarihindeki veya çocuğun doğum sırasındaki yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir.

Görevli mahkeme ise Aile Mahkemesidir. Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla görevlidir.

Dava açmak isteyen kişi, hazırladığı dava dilekçesini yetkili mahkemeye sunarak davayı resmen başlatır. Bu süreç, çocuğun babasıyla olan soybağının hukuken tanınması açısından oldukça önemlidir.

Babalık Davası Açarken Talep Edilebilecekler
Annenin babalık davası açmasıyla birlikte sadece soybağının kurulması değil, aynı zamanda aşağıdaki talepler de mahkemeye sunulabilir:

• Doğum Giderleri: Doğuma ilişkin tüm masraflar talep edilebilir.
• Doğum Öncesi Altı Haftalık Geçim Giderleri: Gebeliğin son altı haftasında annenin ihtiyaç duyduğu geçim masrafları.
• Doğum Sonrası Altı Haftalık Geçim Giderleri: Doğum sonrası iyileşme sürecine ait geçim masrafları.
• Gebelik ve Doğumla İlgili Diğer Giderler: Hamilelik sürecinde yapılan tüm ilgili harcamalar.
• Bu taleplerin ileri sürülebilmesi için çocuğun sağ doğmuş olması gerekmez; çocuk ölü doğsa dahi anne bu giderlerin karşılanmasını talep edebilir.
• Ayrıca, soybağının kurulmasıyla birlikte baba da çocukla ilgili bakım ve geçim sorumluluğu taşır. Bu kapsamda mahkeme tarafından iştirak nafakasına da hükmedilebilir.

Babalık Davasında Tazminat Talepleri
Maddi Tazminat:
Anne, doğumla bağlantılı maddi kayıplarını karşılamak üzere maddi tazminat talep edebilir. Bu tazminatın miktarı;

• Doğum masrafları,
• Gebelik dönemindeki geçim giderleri,

Çocuk için yapılan harcamalar gibi unsurlar dikkate alınarak belirlenir.

Manevi Tazminat:
Babalık davalarında manevi tazminat özel olarak düzenlenmemiştir. Ancak, Türk Borçlar Kanunu’nun genel hükümlerine göre manevi tazminat talep etmek mümkündür. Bu durumda talep, olayın niteliğine göre ayrı bir dava ile veya aynı dava içerisinde ileri sürülebilir.

Babalık Davalarının Sonuçlanma Süresi
Adalet Bakanlığı'nın belirlediği hedef süreye göre, babalık davasının sonuçlanma süresi ortalama 330 gündür. Ancak bu süre;

• Mahkemenin iş yükü,
• Davanın karmaşıklığı,

Delillerin toplanma ve değerlendirme süresi gibi unsurlara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.

Babalık Davası Yargıtay Kararı

“…4721 sayılı TMK’nin “Babalık karinesi” başlıklı 285. maddesi gereği; “Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır” düzenlemesi gereği davacı anne ile davalı babanın boşanma tarihinden itibaren henüz üç yüz gün dolmadan yüz elli yedinci gün doğan çocuğun babası kanun gereği davalı koca olduğundan davacının TMK’nin 301.maddesi kapsamında dava açmasında hukuki yararı bulunmadığından…” (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 16.10.2019 tarihli ve 2019/5281 E., 2019/9078 K. sayılı kararı)

İşbu Yargıtay kararında davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğine hükmetmiştir. Çünkü esastan red kararları kesin hüküm teşkil edeceğinden karinenin varlığı halinde aksi ispatlanabileceğinden esastan red değil usulden red kararı verilmesi gerekmektedir.

Daha fazla bilgi için Avukat Zeynep Albay ile iletişime geçebilirsiniz.